Samenwonen is natuurlijk gezellig en romantisch! Maar voor je de meubels in je nieuwe woning plaatst en het dagelijkse leven start, is het belangrijk om even stil te staan bij de juridische en financiële zaken die geregeld moeten worden. Vaak worden deze aspecten onderschat, terwijl ze ontzettend belangrijk zijn om later problemen te voorkomen.
De situatie: Veel komt kijken bij samenwonen
Ik spreek regelmatig met cliënten die gaan samenwonen. Voor velen is het belangrijkste doel om een woning te kopen. Daarnaast willen ze de financiële zaken goed regelen, zodat ze zich snel kunnen settelen en kunnen genieten van hun nieuwe leven samen. Maar voordat de overdracht van de woning plaatsvindt, moeten er ook nog enkele juridische kwesties worden geregeld. En dit is iets wat vaak over het hoofd wordt gezien.
Samenwonen in Nederland: De keuzes
In Nederland kun je op verschillende manieren samenwonen. Elk van deze opties heeft zijn eigen juridische gevolgen:
- Trouwen
Dit gebeurt standaard in beperkte gemeenschap van goederen, maar het is ook mogelijk om af te wijken via huwelijkse voorwaarden. - Geregistreerd partnerschap
Net als bij het huwelijk geldt standaard beperkte gemeenschap van goederen, maar ook hier kun je via voorwaarden afwijken. - Niets regelen
Je kunt er ook voor kiezen om helemaal niets vast te leggen. Dit betekent dat je, juridisch gezien, als twee afzonderlijke personen blijft. - Notarieel samenlevingscontract
Je kunt een notarieel samenlevingscontract opstellen. Dit regelt veel belangrijke zaken, zoals de verdeling van vermogen en verantwoordelijkheden. Het verschil tussen trouwen en een geregistreerd partnerschap is juridisch gezien minimaal. Je bent in beide gevallen “alles” van elkaar: fiscaal partner, erfgenaam en meer. Als je echter niet trouwt of een geregistreerd partnerschap aangaat, ben je eigenlijk volledig juridisch van elkaar gescheiden. Dit kan problematisch zijn, vooral als jullie samen een van de grootste bezittingen en schulden van je leven – een woning – hebben aangeschaft.
De oplossing: Zorg voor duidelijke afspraken
Een goed notarieel samenlevingscontract en de juiste testamenten zijn essentieel om alles goed te regelen. Dit zorgt ervoor dat jullie beiden goed beschermd zijn, zowel tijdens jullie leven als in geval van overlijden. Hieronder zijn enkele belangrijke punten om in gedachten te houden.
Het samenlevingscontract
- Verblijvingsbeding
Dit regelt dat gezamenlijke bezittingen, zoals de woning, bij de langstlevende partner blijven als één van jullie komt te overlijden. Voeg hierbij een onherroepelijke volmacht toe, zodat de woning daadwerkelijk aan de langstlevende toekomt. Dit moet dan ook in het testament worden vastgelegd. Een beetje een technisch verhaal. Maar anders heb je te maken met de familie van je partner. - Vermogen: Wie heeft wat ingebracht?
Leg duidelijk vast wie welk bedrag heeft ingebracht bij de aankoop van de woning. Bespreek ook hoe toekomstige bedragen (zoals aflossingen en verbouwingen) worden verdeeld. - Maandlasten en hypotheek
Wat als de één meer heeft ingebracht dan de ander? Zorg ervoor dat het duidelijk is hoe de maandlasten (rente en aflossingen) worden verdeeld, vooral als het schuldaandeel van de één lager is dan dat van de ander. - Kosten huishouding
Wie betaalt wat? Bespreek welke kosten als gezamenlijke kosten worden gezien (bijvoorbeeld huur, boodschappen) en welke privé blijven (zoals kleding, zorgverzekering). Bepaal samen ook wie wat betaalt aan de gezamenlijke kosten. Dit kan belangrijk zijn als de één meer verdient dan de ander. - Overlijdensrisicoverzekering
Een uitkering uit deze verzekering regel je niet in het testament, maar in de polis zelf via de begunstiging. Je wijst elkaar aan als begunstigde. Het is dan van belang dat de één de premies betaalt op het leven van de ander met de één als begunstigde. Ook wel ‘kruislings’ genoemd. Op deze manier hoeft over deze uitkering geen erfbelasting te worden betaald. - Pensioen
Zonder een samenlevingscontract heb je meestal geen recht op nabestaandenpensioen. Het is dus belangrijk om dit wel te regelen en de overeenkomst in te dienen bij de pensioenuitvoerder.
Testamenten: Zorg voor duidelijkheid
Elk van jullie moet een eigen testament opstellen. Dit zorgt ervoor dat je wilt dat alles volgens jouw wensen wordt geregeld.
- Erfgenaam
Stel elkaar aan als erfgenaam in je testament. Zonder testament erven je ouders of broers en zussen. Wil je hen toch iets nalaten? Dit kan via een legaat. - Kinderen
Kinderen hebben standaard een vordering op de langstlevende. Bespreek wanneer zij dit mogen opeisen en of een flexibele rente handig is. - Executeur
Leg vast wie de uitvaart en de afwikkeling van je nalatenschap regelt. Dit geeft duidelijkheid over wie verantwoordelijk is voor alles na je overlijden.
Dit is een zo kort mogelijk overzicht met een aantal belangrijke zaken. Op deze website vind je bij "downloads" een uitgebreider overzicht.
Levenstestament
In een levenstestament kun je vastleggen wie beslissingen voor je mag nemen als je zelf niet meer in staat bent om dit te doen. Dit kan zowel financieel als medisch zijn. Het is belangrijk om dit goed te regelen, zodat je zelf de controle houdt over wie deze belangrijke taken op zich neemt.
Tot slot: Praktisch advies
Op mijn website kun je onder "downloads" een document vinden met praktische adviezen over dit onderwerp. Hierin leg ik de belangrijkste zaken kort en helder uit, zodat je goed voorbereid de stap naar samenwonen kunt maken.
Reactie plaatsen
Reacties